Altijd ben ik er langs gereden, eerst aan de Oostkant en toen de nieuwe brug in de N50 klaar was aan de Westkant van de stad. Nog nooit heb ik een stadswandeling in Kampen gemaakt. Vanmiddag heb
ik een vergadering in gebouw ‘De Regenboog’ over Stolpersteine en die gelegenheid grijp ik aan om een paar uur eerder van huis te gaan en de oude Hanzestad kuierend te verkennen. Na de autorit ben ik toe aan een kop koffie en ik strijk neer op een terras waar een meisje mij een heerlijk kop koffie voorschotelt. Met een vergrootglas bestudeer ik de Hanzestadwandeling die ik van internet
heb gehaald. Waar zit ik? Bij Grand Café ‘Effes’ aan een pleintje dat luistert naar de naam Plantage. Ik moet een klein stukje door de Hofstraat en vraag aan de chauffeur van een vrachtwagen die zijn lading daar moet lossen of hij weet waar de Hofstraat is. Dat weet hij niet, anderen bevestigen dat we in die straat zijn. Er staan 14 bezienswaardigheden op de route, over de Stadsbrug ben ik binnen gelopen. Het tweede object is Sigarenfabriek De Olifant. Het gebouw lijkt op een pakhuis versierd met twee tonnen. Steegjes en nog eens steegjes, ze vallen direct op. Via een steeg kom ik op de IJsselkade waar de vroegere Synagoge staat. Aan de wand een
plaquette met de namen van de in WO II vermoorde Joden. Opzij is de ingang. Het is nu in gebruik als gemeentelijke expositieruimte. Er hangen enkele schilderijen aan de wand maar die wekken niet mijn belangstelling, ik kijk wat er nog van de sjoel over is. De vrouwengalerij is er nog. Aan een muur zit nog een steen die herinnert aan de ingebruikname in het Joodse jaar 5607. Twee folders krijg ik
mee, over ‘De geschiedenis van de Joodse gemeenschap in de stad Kampen’ en ‘Struikelen door de straten van Kampen’, een beschrijving van een route langs 46 Struikelstenen in Kampen. Jammer dat deze Synagoge niet meer is ingericht als zodanig en gebruikt wordt voor het doel waarvoor het is bestemd. Ik plaats een dergelijke opmerking in het gastenboek. Ik kom in de Oudestraat. Vrouwen lopen hier met hun fiets aan de hand, dat komt aardig gezagsgetrouw over. Er is toeristisch
informatiepunt gevestigd in een Read Shop en daar krijg ik een heldere en overzichtelijke kaart van het centrum. Ik zie dat de deur van de Bovenkerk openstaat, kijk op mijn horloge, het is kwart voor twaalf, en wil niet het risico lopen dat de kerkdeuren om twaalf uur dicht gaan en loop de kerk binnen. Er komt een suppoost aangelopen en daar maak ik een praatje mee. Er kunnen 1.200 kerkgangers
zitten, als regel zitten er iedere zondag 600. De kerkelijk gemeente heeft 6.000 leden, is nu nog verdeeld in vijf wijken en dat gaat naar drie. Er zijn drie kleuren: Gereformeerde Bond, Orthodox en Confessioneel. De leden van de kerk moeten binnenkort aangegeven hebben bij welke kleur ze willen horen. Ik loop rond het koor waar binnen ook diensten kunnen worden gehouden. Er is aandacht voor drie beroemde Kampenaren, landschapschilder Hendrik Avercamp (1585-1634),
klokkengieter Geert van Wou (1440-1527) en viceadmiraal Jan Willem de Winter (1761-1812). Ik loop de kooromgang weer terug want dan zie je nog beter wat je had moeten zien. Plots begint het koororgel te spelen. Een prachtig geluid klinkt. Ik kijk of ik een organist kan zien. Die is goed te zien. Hoe zal ik hem omschrijven. Het is een jongen nog. En verder? Ik denk aan de discussie die ik vanmorgen tot elf uur op radio 1 hoorde over de knecht van Sinterklaas. Er zou nu een bruine zijn uitgevonden.
Maar hier zit de oorspronkelijke. Wat kan de man spelen. ‘Wat is er mooier dan zulke muziek in zo’n monumentale kerk’, zeg ik tegen de suppoost. ‘En dan te bedenken dat hij blind is. Hij heeft de muziek gehoord en nu speelt hij die na’, zegt de man achter de tafel met folders. Mijn gemoed schiet vol. Wat prachtig dat zoiets kan, hemelse muziek gespeeld door een blinde jongen. Weer de kerk uit maak ik een foto van de Koornmarktpoort. Dit is een stil hoekje van Kampen, een pleintje met jonge leilinden. Aan de Zuidkant blinkt de Bovenkerk in de zon, voor een foto met daarop de hele kerk is de camera te dichtbij. Naar de Vloeddijk, waar ik me begin af te vragen waar de Theologische Hogeschool van de Gereformeerde kerken in Nederland heeft gestaan. Er is een fraai versierd poortje met daarnaast een groot pand, maar dat is een weeshuis.
Linksaf staat de Cellebroederspoort, een in 1465 verplaatste poort. De fraaie poort geeft toegang tot ‘Het Groene Hart’ een stadspark in Engelse stijl. Daar staan banken genoeg, het is tijd om een broodje te eten. Voorbijgangers groeten me vriendelijk, misschien zijn ze dat hier gewend, op mijn dagelijkse wandeling komen genoeg mensen mij tegemoet die me straal voorbij kijken en boe nog bah zeggen. Dan heb ik de neiging te zeggen: In een dorp en op het platteland groeten we elkaar. Of is mijn grijze kuif reden voor de mensen in Kampen mij goedendag te zeggen? Een eindje door het park gelopen, ook even langs de 2e Ebbingestraat.
De volgende poort is de Broederpoort. Een fietspad loopt er onder door en die wordt druk gebruikt door wielrijders. Ik loop richting het centrum en kom langs een gebouw met het opschrift ‘Theologische Universiteit’ en ook ‘Gereformeerde Kerken’. Zou het vroegere opleidingscentrum van de predikanten van de Afscheiding toch nog niet definitief verhuisd zijn? In een zaal achter de hal zie ik alleen personen van het mannelijk geslacht, de sfeer komt me vrijgemaakt over. Aan de Groeneweg staat een kleurrijk poortje van het vroegere ‘Linneweeversgilde’ en geeft toegang tot
een gebouw dat nu ook in gebruik is bij de vrijgemaakte theologische hogeschool. De Meeuwensteeg gaat over in een steeg. Van de 14 bezienswaardigheden op de route heb ik nog drie te gaan, de route loopt nog naar de Buitenkade maar ik moet op de tijd letten en besluit langs de nummers 12, 13 en 14 van de Hanzestadswandeling te lopen. Aan de Nieuwe Markt staat een groot gebouw, het is niet wat ik zoek, nog vaag is het opschrift ‘School met den Bijbel’ te zien. Het Gotisch huis, het vroegere stadhuis en boven dat alles
uit de Nieuwe Toren staan dichtbij elkaar. Op de Botermarkt is een meisje een torentje van een kerk vlak voor haar aan het tekenen. Van de drie torentjes vindt ze dit de mooiste. Ik loop hier even rond, het is de omgeving van de Vispoort bij de brug naar de overkant. Er is ook een Iconenmuseum, reden genoeg om eens terug te komen. Al met al heb ik het gebouw van het opleidingscentrum van de predikanten van de Gereformeerde Kerken in Nederland gemist. Het loopt tegen half twee en dan begint in gebouw ‘De Regenboog’ een landelijke vergadering van een aantal comités die in verschillende plaatsen bezig zijn om te komen tot het leggen van Stolpersteine
voor de huizen van waaruit Joden in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd om in de gaskamers van de vernietigingskampen van de Nazi’s te worden omgebracht. De vergaderlocatie staat aan het eind van de Broederweg naast een kerk. Binnen vertelt de koster dat het wordt gebruikt door de gemeente Kampen van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Dat kerkgenootschap is een afsplitsing van de Vrijgemaakte Gereformeerde Kerken. In 1967 gebeurde dat. Hier in Kampen ging het er dramatisch aan toe. In het boekje ‘Van vrijmaking tot bevrijding’ van Aleid Schilder en Jan Veenhof vertelt Aya Schilder – van Houwelingen Rijkhoek (getrouwd met prof. Herman Johannes Schilder) aan haar dochter Aleid hoe het op een zondagmorgen
in het gezin, 10 kinderen, van de vrijgemaakte voorman toeging. Moeder Aya wekte de kinderen een half uur eerder dan gebruikelijk, ging met ze ontbijten terwijl haar man zich stond te scheren en stuurde de kinderen wat vroeger dan ze gewoon waren naar de Nieuwe Kerk waar de buitenverbanders bij elkaar kwamen. De professor ging alleen, een half uur later, naar de plek waar de vrijgemaakten bij elkaar kwamen(pag. 110). Tijdens de pauze van de bespreking over de Stolpersteine loop ik de kerkzaal binnen. Het is de Nieuwe Kerk, de lijst van predikanten begint in 1891, ik ben in een Doleantiekerk. De koster
van ‘De Regenboog’ vertegenwoordigt ook het comité dat in Kampen 46 Stolpersteine heeft gelegd en vertelt mij waar ik de vroegere Theologische Hogeschool van de gereformeerde kerken moet zoeken. Dat is in de Oudestraat vlakbij de Bovenkerk en aan de Koornmarkt. In de Oudestraat liggen ook Stolpersteine. Dus loop ik na de vergadering nog even die straat in.
Op nummer 114 kan ik de Struikelstenen niet vinden, bij nummer 39 wel. Dan even verder op nummer 6 is het gebouw dat ik zoek. Een grote rij fietsen staat er voor, maar het gebouw is leeg. Ook het gebouw aan de Koornmarkt staat leeg. Vergane glorie, als man van A doet het me toch nog wat pijn.