Lekkere collega ben jij

Dat is het thema van de dienst in de Zuiderkerk. Voorganger is ds. Ruilof van Putten en door het artikel in Kerkvenster over deze dienst is onze, van Greet en mij, belangstelling gewekt. Samen met een zakenman loop ik de kerk in. Ook hij is nieuwsgierig. Ik vertel hem dat ik op internet wat informatie over hem heb opgezocht. Van Putten is sinds 2012 onbezoldigd predikant van de Sionskerkgemeente in Zwolle, als bankier verdient hij zijn middelen van bestaan. Ook heb ik thuis op zijn website het artikel gelezen over ‘God en/of Mammon?!’. Daarin stelt de predikant zichzelf voor:
‘De kerk heeft moeite om een brug te bouwen naar de wereld waarin we leven. Als ik ’s zondags in de kerk zat, vroeg ik me vaak af wat ik op de maandag hier aan had. Ik ben opgevoed in de sfeer dat als je het ergens niet mee eens bent, zet je dan in voor verandering. Voor mij was het reden om naast mijn werk te beginnen met een studie theologie. Ik wil me graag inzetten voor de vernieuwing van de kerk. Dat begint overigens bij vernieuwing van het persoonlijk geloof.
De vernieuwing van de kerk is de doelstelling van het Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk van Nederland. Reden voor mij om me daar voor in zetten. In 2010 ben ik afgestudeerd en heb ik mij beroepbaar gesteld. Dat heeft begin 2012 geleid tot mijn bevestiging als predikant in Zwolle-Noord. Geld was er niet voor mijn predikantsplaats, dus daar heb ik vrijwillig van afgezien. Dat is me overigens niet door iedereen in dank afgenomen. Maar goed. Paulus deed het al. Ook hij had zijn eigen werk. Buiten de kerk. Voorzag in zijn eigen levensonderhoud. Zijn eigen inkomen. Dat geldt voor mij ook.’

De preek van de voorganger van vanmorgen is dezelfde als zijn artikel. Daarom volsta ik hier met in een link ernaar te verwijzen en af te zien van een samenvatting, zie ‘God en/of Mammon?!’ Daar waar hij van deze tekst afweek zal ik in het vervolg vermelden.

De dienst wordt muzikaal begeleid door gospelband ‘Amio’. Enthousiaste musici met vanmorgen vier prachtige solostemmen. Ze zingen geen enkel lied uit het Liedboek, maar liederen met veel herhalingen. Bijvoorbeeld ‘Jezus, Hij is mijn Heer’ en dat acht keer achter elkaar. Een beetje minder kan ook. Ook worden liederen in het Engels gezongen met al of niet een vertaling in het Nederlands op het scherm. Een enkeling raakt misschien in trance, bijvoorbeeld bij het lied 10.000 redenen, maar het overgrote deel van de tegen de 200 aanwezigen hoor ik niet meezingen. De muziek en zang van ‘Amio’ is luid en duidelijk te horen, het is net een concert van de gospelband. Ze zouden heel mooi bekende liederen ten gehore kunnen brengen die wel meegezongen worden. Iemand zegt tegen mij een lied als ‘Vaste rots van mijn behoud’. Tegen twintig over elf, na de zegen, kondigt ‘Amio’ aan nog een lied te gaan zingen en nodigt de kerkgangers uit nog even te blijven met de woorden: We hebben geen haast. Voor velen heeft het lang genoeg geduurd en zij verlaten de kerk.

Er zitten drie gemeenteleden op de voorste bank die ik ook wel eens gezien heb bij de groep ‘Kerk in Uitvoering’. Een van hen, Marlies Heideman, heeft als begin van de dienst een kort interview met de voorganger, die daarna zijn lievelingslied 10.000 redenen laat zingen. Bij mij rijst de vraag of deze dienst door deze drie gemeenteleden op de voorste bank is voorbereid of waren er meer bij betrokken. Is de kerkenraad daarbij ook betrokken? En worden deze diensten wel eens door de kerkenraad geëvalueerd? Ook het gesprek met de twintig kinderen die naar de nevendienst gaan wordt door Marlies Heideman gedaan. Een meisje wil het lichtje wel dragen. Als het kaarsje is aangestoken vraagt Marlies haar het lichtje door te geven. ‘Dat is de kern van het Evangelie’.

De dominee leest uit Matteüs 6:19-34 en houdt daarna de overdenking die in bovenstaande link te lezen is. Hij is bankier, dat woord heeft een negatieve klank. Maar er is ook sjoemelsoftware, autofabrikanten, en ook noemt de dominee aannemers, hij doelt op de bouwfraude die vijftien jaar geleden actueel was. Aan het eind van zijn overdenking vertelt hij over een ober die inviel voor een collega. Die had enkele tafels met gasten voorzien van een drankje. Toen werd hij weggeroepen. Van een tafeltje kreeg de invaller een fooi. De volgende morgen gaf hij die fooi aan zijn collega. ‘Op die manier werd het Koninkrijk van God zichtbaar op de werkvloer’. Hierover denk ik na thuiskomst na. Als de ene ober de gasten een kopje koffie voorzet en de ander rekent en ruimt daarna af, waarom is dan de hele fooi voor de eerste ober? Of denk ik verkeerd? Aan het eind van zijn overdenking citeert hij de bekende woorden over ‘niet warm of koud, maar lauw’ uit Openbaringen. ‘Morgen gaan we weer aan het werk, met welk doel doen we dat? We doen het alsof het voor de Heer is. Niet Gerrit Zalm is mijn baas, maar God’. Zo’n laatste zin ligt goed in het gehoor, maar de werkelijkheid is dat de voorganger bij een bank werkt en daar onderworpen is aan het gezag dat boven hem is gesteld en dat hij in zijn leven God wil dienen.

En de zakenman met wie ik de kerk inliep? Die trof ik na afloop weer. Hoe dacht hij over deze dienst? Laat ik het diplomatiek zeggen: Hij was teleurgesteld.