De Bijbel in 100 minuten

De mensen in de zaal luisteren ademloos wanneer de cabaretier het verhaal over de overspelige vrouw vertelt. De cabaretier is beeldend, zowel met woorden als met gebaren. Een vrouw wordt op overspel betrapt en half naakt wordt ze voor de voeten van Jezus gegooid. Remco Veldhuis heeft al verteld, bij Leviticus, dat de straf hierop steniging is. Jezus schrijft wat in het zand. Er ligt ook wat zand op het podium en Remco schrijft erin. De omstanders staan al klaar met een steen in de hand om de vrouw te stenigen. Remco heft zijn arm en staat klaar om te gooien. Dan zegt Jezus: ’Wie van u zonder zonde is, laat die als eerste een steen gooien’. Er wordt geen steen gegooid, Jezus schrijft weer in het zand en de mensen druipen af. ‘Heeft niemand u veroordeeld?’, vraagt Jezus aan de vrouw en zegt: ‘Ik veroordeel u ook niet’. Dit verhaal uit Johannes 8 verbindt de kleinkunstenaar met het verhaal van zijn ouders. Dat waren geen al te trouwe kerkgangers meer, maar gingen nog wel trouwen in de kerk. Tot vlak voor ze voor het altaar verschenen konden er bezwaren worden geuit. Op de avond voor hun trouwdag stak er iemand de vinger op. ‘Die wierp een steen’.

Remco Veldhuis doet een poging in zijn voorstelling ‘Lang verhaal kort’ om de 66 Bijbelboeken in 100 minuten samen te vatten. Ik heb een advertentie op tv gezien en in de kranten over gelezen. Ik wil weleens zien wat hij ervan maakt en hoeveel publiek dit trekt. Pure nieuwsgierigheid. Pas om zes uur s avonds koop ik via internet een kaartje, de voorstelling begint om kwart over acht in het Musiater in Zevenaar. Bij het bestellen kan ik aan het stoelenplan van dit theater al zien dat de zaal lang niet uitverkocht is. Misschien is een kwart van de stoelen verkocht, wellicht is dit nog een te hoge schatting. Vlak na afloop schat ik het aantal bezoekers op 60 a 70. Wat is het voor publiek? Komen ze voor een avondje cabaret of komen ze om wat Bijbelkennis op te doen? Ik ken niemand en het ligt niet voor de hand om wildvreemden met deze vragen aan te spreken.

In mijn notitieboekje heb ik wel zes velletjes vol aantekeningen, het gaat om mijn indruk. Remco verbindt verhalen uit de Bijbel met zijn eigen leven en dan vooral over zijn vader. In Haarlem liep hij met zijn vader weleens langs de Bijbel-In. Voor Remco zag het tafereel in de etalage er aantrekkelijk uit. Zijn vader zei: ‘Doorlopen, daar hebben wij niks te zoeken’. Een kort Bijbelverhaal vertellen en dan teruggrijpen op ervaringen met zijn vader, dat is een rode draad in de deze voorstelling van Veldhuis. Er wordt niet veel gelachen. Daar komt het publiek wel voor. Het komische moet worden gered door platte en flauwe grappen die niets met het onderwerp te maken hebben. Ook vergelijkingen zijn niet altijd treffend. Simson vergelijkt hij met Jan Vayne.

Er zit iets in de voorstelling dat ik niet duidelijk onder woorden kan brengen. Aan het begin van de voorstelling zegt Remco dat hij de eerste religie loze generatie vertegenwoordigt, c.q. aan deze generatie over de Bijbel vertelt. Hij is 43, alles in zijn leven is voorspelbaar en wat is erna? Hij begint bij Genesis, legt het woord bara – scheppen of scheiden – uit, legt de eerste drie Evangeliën voor zich en zegt dat het vierde, Johannes, een andere opzet heeft, en na een tekst uit Openbaringen gelezen te hebben – het was weer doodstil in de zaal – vraagt hij zich af of het leven een doel heeft. Dat je naar iets onderweg bent. Wat nou als er geen doel is? Net als je een hele avond danst. Je danst nergens naar toe. Dan komt hij terug op zijn vader. Vlak voor zijn dood ging hij biechten. Remco hoorde het pas 10 jaar na zijn dood. ‘De biecht duurde een uur en veertig minuten, wat is nou honderd minuten op de eeuwigheid?’ Worstelt de komiek met zijn eigen religieloosheid?

Er volgen nog 77 voorstelling door het hele land. Of er veel publiek komt waag ik te betwijfelen. De vergelijkingen met het heden hadden naar mijn smaak beter en herkenbaarder kunnen zijn. Platte grappen die niets met het doel te maken hebben vind ik een minpunt maar wellicht is dat voor een publiek met slechts een geringe reminiscentie aan de Bijbel geen bezwaar.