Wees allen eensgezind

In de Oosterkerk is de lezing vanmorgen uit 1 Petrus 3:8-12 dat begint met een oproep tot eensgezindheid. Ik zit klaar achter mijn pc om deze dienst te volgen via internet, maar de dienst wordt niet uitgezonden zodat ik er geen verslag van kan maken. In de liturgie heb ik gezien dat ds. Hendrik Jan Zeldenrijk zal preken over dit gedeelte uit de eerste brief van Petrus. Waar heeft de dominee over gesproken? Ik kan me er wel wat bij voorstellen. Er is onlangs een gemeenteavond geweest waar de kerkenraad een voorgenomen besluit heeft toegelicht. Dat is het voornemen om de Oude Helenakerk in eigendom over te dragen aan de stichting Oude Gelderse Kerken. Een groep van negen leden van de gemeente is daar tegen. De groep wil dat het gebouw in eigendom van de Protestantse gemeente te Aalten blijft en het beheer in een special stichting onderbrengen. Op de gemeenteavond werd er door de leden van de groep fel gediscussieerd. De discussie toont aan dat er onenigheid is. Het is meer dan een verschil van mening. Leden van de gemeente staan verwijtend tegenover elkaar. De sfeer waarin met elkaar, beter is te spreken van: tegen elkaar, gesproken wordt is niet zoals dat behoort. Dan aanvaardt een ieder de uitkomst. Als de sfeer goed is weet iedere deelnemer dat er verschil van mening kan zijn maar dat aan het eind een besluit wordt genomen waar een ieder vrede mee heeft. Bij de discussies die thans plaatsvinden is het anders. Men blijft tegenover elkaar staan en elkaar verwijten maken. Daarom ben ik benieuwd naar wat de dominee over de over de woorden ‘Wees allen eensgezind’ te zeggen heeft. Maar misschien heeft hij over andere vermaningen uit dat Bijbelgedeelte gesproken.

Trouwens, wat is eenheid in de Protestantse Kerk Nederland? Er zijn verschillen van opvatting over de inhoud van het geloof. Van vrijzinnig tot orthodox. De PKN heeft in de Kerkorde in Ordinantie I, Het belijden, vastgelegd wat de PKN is. ‘De Protestantse kerk in Nederland is overeenkomstig haar belijden gestalte van de enige heilige apostolische en katholieke of algemene christelijke kerk die zich, delend in de aan Israël geschonken verwachting, uitstrekt naar de komst van het Koninkrijk van God’. Dat staat in artikel 1, er volgen nog 10 artikelen. De PKN is een kerk waar meerdere opvattingen naast elkaar bestaan mits ze binnen de bandbreedte van Ordinantie I blijven. Die bandbreedte is ruim. De PKN is niet een kerk waar één opvatting over het geloof de officiële opvatting is. Ook wat de vorm van de kerkdienst betreft is er verschil. Dat uit zich op meerdere manieren. Er zijn plaatselijke gemeenten waar uit de Statenvertaling wordt gelezen, de psalmen volgend de berijming van 1773 worden gezongen en waar de vrouw in het ambt niet wordt toegelaten. Maar er zijn ook gemeenten die lezen uit de nieuwste Bijbelvertaling, zingen uit het Liedboek voor de Kerken of uit andere bundels. Ook wat de liturgie betreft is er verschil. Dat blijkt ook vanmorgen in Aalten. De dienst in de Zuiderkerk wordt begeleid door een gospelband en er is een paar keer orgelbegeleiding. Twee jonge gemeenteleden werken aan de dienst mee.

De dienst in de Zuiderkerk heeft een thema: Het goede leven. Bij de verwelkoming wordt het in een paar zinnen toegelicht. Het is een dienst met een gespreksgroep. Ds. Folkert de Jong vraag aan de ongeveer 100 kerkgangers of ze weten wat een gespreksgroep is. Hij bedoelt dat er een gespreksgroep is die eens in de drie weken bij iemand thuis op vrijdagavond bij elkaar komt en waarvan leden in de dienst aanwezig zijn. Rode draad in de gesprekken is het boek van Reinier Sonneveld ‘Het goede leven’. Straks gaan de kerkgangers met elkaar in gesprek. Van lied 215 worden vier verzen gezongen begeleid door Joop Ormel op het orgel. De meeste liederen die gezongen worden zijn liederen uit de bundel Opwekking begeleid door The A-company. Er gaan 13 kinderen naar de nevendienst.

De dominee heeft twee vragen. De eerste luidt: Wat wil je graag doen in je leven, wat doe je niet. Er zijn geen financiële beperkingen. De tweede vraag: Wanneer heb je het gevoel dat je leven is zoals het hoort, dat je leven goed is. De kerkgangers gaan hierover in gesprek. Dat is in het begin even ongemakkelijk, maar mensen draaien zich om en gaan met elkaar in gesprek. Nog geen vijf minuten duurt het. Dan vraagt de dominee naar antwoorden op de vragen. Het is moeilijk, via internet, te verstaan wat er gezegd wordt. Met de eerste vraag heeft iemand het ‘moeilijk’.  De tweede vraag krijgt als antwoord dat relaties goed moeten zijn. Ik hoor het omdat de dominee het antwoord herhaalt.

Dan wordt er een verhaal gelezen. Ingeborg leest het verhaal ‘De beloning van een goed leven’ uit het boek ‘De orthodoxe ketter’ met als ondertitel ‘en andere onmogelijke verhalen’ van de Ierse theoloog Peter Rollins. Dat gaat over twee broers. De ene broer is gelovig, verkoopt alles en doet veel aan liefdadigheid. Hij verliest zijn vrouw en kinderen, sterft arm en wordt eenzaam begraven. De andere broer verliest zijn geloof, wordt rijk, doet weinig aan liefdadigheid en eindigt zijn leven tussen familie en vrienden. In de hemel komen ze elkaar weer tegen. De arme zegt: Kom laten we samen brood eten, de andere broer huilt om zijn verspild leven.

Er wordt een lied in canon gezongen waarna een jonge vrouw Mattheüs 6:24-34 leest. Hierna begint de dominee aan zijn preek. De dominee begint met te zeggen dat mensen aanmoedigingen om goed te leven best vinden, zolang het maar geen geld kost. Klimaatbeleid? Prima, maar het mag ons niks kosten. Jezus leert ons om te leven voor meer dan waarvan we afhankelijk zijn. Om te leven voor meer dan wat je lichaam nodig heeft. Later gaan zijn discipelen op pad en zijn afhankelijk van wat ze krijgen. De dominee begint over de vogels uit het gelezen gedeelte zo: ‘Zit er iemand in de kerk die vogels spot?’ (=kijkt). Vogels doen niet als de mensen, maken zich niet bezorgd om wat ze zullen eten. Dan gaat hij in op het verhaal over de twee broers. Je mag best genieten van alles wat God je in het leven geeft. Dat deed Jezus ook. Maar er is meer. Eerlijkheid, goedheid, trouw, liefde, etc. Dat zijn de dingen die het leven echt waard maken. De broer die arm stierf had het door. Die zette zich in voor dingen waar het in het leven echt om gaat. De rest kreeg hij wel. Goed leven is zich inzetten voor meer. Meer gerechtigheid, meer goedheid, etc.

Na het amen wordt het lied van Kinga Bán ‘Vandaag’ gezongen door The A-company, waarna lied 717 uit Opwekking wordt gezongen. Er volgt een mededeling van overlijden van twee leden van de gemeente. Hierna spreekt de dominee de gebeden uit. Tijdens het gebed kijkt hij de kerk in. De collecte volgt en lied 416 is de slotzang.