Maatregelenpakket stikstofproblematiek

Vandaag heeft het kabinet een brief geschreven over deze problematiek en vier maatregelen aangekondigd. Slechts een maatregel kan direct worden ingevoerd: verlaging van de maximumsnelheid op de autosnelwegen van 130 naar 100 kilometer per uur tussen zes uur ’s morgens en zeven uur ’s avonds. Voor de wegen waar nu een maximumsnelheid van 120 of 130 km per uur geldt, blijft deze maximumsnelheid gelden in de avond en de nacht. Met deze maatregel berekent het kabinet dat de stikstofuitstoot zodanig beperkt wordt dat volgend jaar 75.000 woningen gebouwd kunnen worden en dat enkele infrastructurele werken, aanleg van nieuwe wegen en versterking van dijken, doorgang kunnen vinden. Verlaging van de maximumsnelheid is niet alleen goed voor de woningbouw en grond- weg- en waterbouw maar ook voor andere zaken. Zoals de volksgezondheid en minder verkeersdoden. Overigens merk ik op dat de meeste dodelijke ongelukken op de autosnelwegen in de nachtelijke uren gebeuren, daar komt dus geen verandering in.

De andere maatregelen zijn bevordering van andere veevoer en meer geld voor het opkopen van varkenshouderijen. Tenslotte streeft het kabinet ernaar zo spoedig mogelijk een hogere achtergrondwaarde voor giftige stoffen in grond en bagger vast te stellen. Deze maatregelen kosten enige tijd. Er komt een noodwet, een expertteam PFAS, versnelling lokaal beleid, een stikstofregister, etc. Maatregelen die enige tijd kosten.

De brief van het kabinet beslaat 10 pagina’s en ademt naar mijn smaak de geest van ‘alles moet kunnen’. De natuur gaat erop vooruit, de landbouw kan weer verder, er kunnen weer woningen worden gebouwd. De tijd van ‘alles moet kunnen’ is al lang voorbij. Nederland is het meest vervuilde land van Europa. Het land is te klein om alle activiteiten proberen mogelijk te maken. De landbouw kan zich niet blijven ontwikkelen zoals in de afgelopen 30 jaar. Het kabinet zegt in te zetten op emissiearme landbouw en kringlooplandbouw. Dat is wensdenken. De problemen komen vanwege de veehouderij. Waarom kan niet bevorderd worden dat een deel van de veehouderij wordt omgezet in akkerbouw? Of geef landbouwgrond op schrale zandgronden, vroeger heide, terug aan de natuur. In landen om ons heen wordt grondgebonden landbouw als norm gehanteerd. Het wordt tijd om daar in Nederland ook aan te denken.

Het brengt mij op het CDA. Vorige week verscheen een nota, ‘Zij aan zij’, waarin nieuwe uitgangspunten voor een politiek voor een wat langere toekomstige periode worden bepleit. Dat gaat over alle onderwerpen van overheidszorg. Gezondheidszorg, veiligheid, energietransitie, onderwijs, etc. Het gaat over de koers van de partij voor een langere termijn. Er staat een korte passage over de landbouw in. “In onze visie produceert onze landbouw in de toekomst kwaliteitsproducten voor de vrije wereldmarkt en voor de lokale markt dichtbij. Een mix dus van internationalisering en regionalisering. De waarden duurzaamheid en dierenwelzijn en het inkomen van de boeren moeten belangrijker zijn dan de ambitie om de tweede voedselexporteur van de wereld te willen blijven”. Niks mis mee. Het AD maakt er van: “CDA: boeren moeten minder exporteren”. Annie Schrijer-Pierik leest dit en geeft als een kip zonder kop commentaar. Het CDA zou niet meer achter de boeren staan. Volstrekte onzin natuurlijk. Op het congres, een paar dagen na het uitkomen van de nota,  gaat de discussie gaat alleen nog over de boeren. Het woordje ‘belangrijker’ wordt schielijk vervangen door ‘in balans’. Jammer, iedereen kan zien dat verdere groei en ontwikkeling van de landbouw op de huidige voet vastloopt. Politiek bedrijven is niet het dienen van een belang maar van het algemeen belang.

Dat brengt me op een andere opmerking. Ik hoorde een commentator op de radio. Hij sprak over de verlaging van de maximumsnelheid en de VVD-kiezers. ‘Niet plezierig voor die kiezers’, vond hij. Moet een partij alleen eigen kiezers plezieren? Elke partij heeft het algemeen belang voorop te stellen, boven het belang van groepen of van individuen. Het is een fout criterium om een maatregel te beoordelen op het effect voor individuen. Helaas is het in onze individualistische samenleving gemeengoed geworden. Eigen belang gaat voor het algemeen belang. Alleen partijen die duidelijk staan voor wat ze menen dat goed is voor de hele samenleving hebben toekomst. Partijen die telkens over de schouder kijken naar wat men ervan zegt zijn gedoemd een bestaan in de marge te leiden.