Eindelijk is het dan zover. Hugo de Jonge is de nieuwe eerste man van het CDA. Zijn verkiezing door de leden is nipt. Hadden 130 leden meer op Pieter Omtzigt gestemd dan zou Hugo de nieuwe nummer 2 zijn geweest. Een paar opmerkingen bij deze interne CDA-verkiezing.
1 Toen zich aan het begin vier kandidaten hadden gemeld vond ik dat een rommeltje. Het getuigde van slechte regie van de partijleiding, de voorzitter in het bijzonder. Dat zich vier leden zouden kandideren had voorkomen moeten worden. Er was een spelbreker: Wopke Hoekstra. Die zit liever op het pluche dan dat hij het politieke handwerk verricht. Campagne voeren, zaaltjes aflopen, interviews geven en wellicht plaatsnemen als lid van de Tweede Kamer en het werk van Kamerlid verrichten, Hoekstra paste daarvoor.
2 Direct nadat Hoekstra afviel liet de voorzitter de regie uit zijn handen glippen. Hij dacht die stevig in handen te hebben. De datum van de Kamerverkiezingen komt naderbij en van de beide kroonprinsen eiste hij hom of kuit, binnen een week reageren. Hoekstra reageerde per kerende post: niet beschikbaar. Misschien was er geen ruimte meer om de procedure te heroverwegen zodat het partijbestuur één kandidaat kon aanwijzen. Leden konden zich kandideren. De Jonge, Keijzer, Van Helvert en op het laatste moment Omtzigt. De voorzitter staat erbij en kijkt ernaar.
- Van Helvert trekt zich terug wegens onvoldoende steun. De digitale stemprocedure begint op het moment dat een kwart van de leden de contributie nog niet betaald heeft. Een veelvoorkomend verschijnsel. Veel mensen betalen hun contributie of hun jaarlijkse donatie in de tweede helft van het jaar. Een kwart van de leden is uitgesloten van deelname. Bovendien kan op de digitale stemprocedure worden ingebroken, de stemming moet over. Weer een slechte beurt voor de leiding van het CDA. In de eerste ronde valt Mona Keijzer af. Hugo de Jonge en Pieter Omtzigt gaan door.
4 Dan blijken er verschillen te bestaan. Hugo de Jonge sluit samenwerking met de club van Baudet uit, Pieter Omtzigt zegt dat het FvD zichzelf uitsluit. Hugo wil een middenkoers en mensen met elkaar verbinden, Pieter een overheid die er voor de burger is. Omtzigt heeft zeer veel sympathie verworven met zijn vasthoudendheid ten aanzien van de misstanden bij de belastingdienst. Hugo is de man van de maatregelen ter bestrijding van het Corona-virus. Ik heb drie keer op Hugo de Jonge gestemd. Ik heb zeer veel sympathie voor Pieter Omtzigt, ook vanwege uitspraken van hem die zo uit een anti-revolutionair handboek komen. Maar ik beoordeel de kandidaten ook op de vraag of ik ze zie zitten als fractievoorzitter of zelfs als voorzitter van de ministerraad. Dan valt mijn keuze op Hugo de Jonge. Hoewel hij veel woorden gebruikt, een taalkundige liet zien dat hij met een derde van zijn woorden iets duidelijk kan maken, en hij rare schoentjes draagt.
5 Weer speelt Hoekstra een merkwaardige rol. Als Omtzigt lijsttrekker wordt en bij de Kamerverkiezingen veel stemmen haalt dan is hij wel bereid minister te worden. Wel een mooi baantje maar er niet voor werken. Wellicht verdwijnt Hoekstra na deze kabinetsperiode uit het publieke leven en gaat verder in het bedrijfsleven. Omtzigt heeft van het gedrag van Hoekstra geprofiteerd en heeft bijna alle stemmen van Mona Keijzer gekregen. Hugo is een kwetsbare kandidaat. Nog voor de Kamerverkiezingen gehouden worden zal het rapport van de onderzoekscommissie van het Corona-beleid verschijnen. Nu al valt er te zeggen dat er veel is misgegaan. Alle pijlen zullen dan op Hugo de Jonge worden gericht.
6 Het verschil in het aantal stemmen van Hugo en Pieter is klein. Het betekent dat de lijn van Hugo met die van Pieter gecombineerd moet worden. Hugo wil het CDA meer naar het politieke midden halen. Weg uit de rechtse hoek waar Buma graag verkeerde. Meer een middenkoers juich ik toe. Omtzigt komt op voor de burger. Dat betekent dat het CDA de gewone man, de man in de straat, weer moet zien staan. Het CDA was teveel een partij van een zelfvoldane en gegoede middenstand geworden. Het moet weer opkomen voor hen die zichzelf niet kunnen redden. Die niet mee kunnen komen in deze snel veranderende samenleving. Het CDA moet zorgen voor een beleid waarbij de overheid de burger in de knel helpt.
7 Hoewel Omtzigt zegt dat het FvD zichzelf uitsluit is Hugo de Jonge duidelijker. De lijn van Hugo bevalt me. Het CDA moet niet een tweede keer samenwerking met een populistische partij zoeken. Baudet verkondigt veel onzin. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat hij zelf gelooft wat hij zegt. Met zijn opleiding en wetenschappelijke achtergrond moet hij de feiten kennen. Hij verzint ze en soms is aan zijn gezichtsuitdrukking te zien dat hij ervan geniet dat hij zoveel onzin toch maar zonder in lachen uit te barsten heeft weten uit te brengen. Bovendien zit Baudet op rechts. Daar zitten ook de VVD en de PVV, het is er druk genoeg. De Corona-crisis heeft de gebreken van het marktdenken duidelijk aan het licht gebracht. Marktdenken was het gevolg van het neoliberalisme in de 80-er jaren en heeft zijn tijd gehad. Voor de toekomst is het zaak een sterkere rol voor de overheid te regelen op gebieden van publieke zorg, nuts- en andere voorzieningen, kortom op alle gebieden waar de burger afhankelijk is van regelgeving van de overheid.
Beste Tijme,
Weer met genoegen gelezen.
Jan Schild