Zaaien in goede aarde

Iemand ging naar zijn land om te zaaien. Ds. Wim Everts heeft voorafgaande aan zijn overdenking uit Psalm 126 en Matteüs 13 gelezen. Voordat hij uit Matteüs leest geeft hij een toelichting. In de vroege kerk, direct na het optreden van Jezus, bestond het Nieuwe testament nog niet. De verhalen over het leven en het werk van Jezus worden mondeling doorverteld. Er werd ook over gepreekt en de uitleg gegeven dat werd betrokken op de eigen tijd. Daardoor ontstonden er nieuwe teksten. Toen de kring van hen die het leven van Jezus meegemaakt hadden kleiner werd, werden de verhalen opgeschreven. Zo zijn twee lagen ontstaan. De eerste laag zijn teksten die het dichtst bij Jezus staan, de tweede laag zijn teksten die aan Jezus zijn toegeschreven. ‘Iemand ging eens naar zijn land om te zaaien’. Daarbij moet niet gedacht worden aan de vruchtbare akkers die wij kennen. Er werd gezaaid op oneffen grond met een rotsachtige bodem. Vogels pikten het zaad op. Voorbijgangers zochten hun weg dwars over het land. Hoe moet je als boer het zaad beschermen? De vogels verjagen, de mensen tegenhouden? Geen beginnen aan. De rotsachtige bodem nog dieper ploegen? Er komen alleen maar meer stenen boven. Het land bewerken is moeilijk. Daar spreekt ook Psalm 126 van: ‘Zij die in tranen zaaien, zullen oogsten met gejuich.’ De boer zaait maar weet van de moeiten. In het zweet van uw aanschijn zult gij uw brood verdienen. Als er honger was in het land moest hij toch nog zorgen voor voedsel. Als hij gezaaid heeft moet hij wachten en staat hij met lege handen. Hij wacht op de vroege regen, op de late regen en dan wacht hij op de zomer wanneer er geoogst kan worden. ‘Iemand ging zaaien’, wie bedoelt Jezus? Ook wij zaaien, ook wij hebben te maken met de weerbarstigheid van het bestaan. Met onze zorgen die ons in beslag nemen. Net als Prediker denken we: Waar doe ik het allemaal voor? En tocht zaait de boer, hij vertrouwt erop dat het zaad veel vrucht zal dragen. Honderdvoudig, zestigvoudig of dertigvoudig. Jezus moedigt ons aan om er mee door te gaan. Ook wat betreft het kleine beetje waarvan je denkt ‘wat stelt het voor?’ Jezus zegt: toe maar. ‘Iemand ging zaaien’. Misschien bedoelt Jezus zichzelf. De woorden van Jezus zijn als zaad. Jezus ziet dat de mensen het wel horen maar er niet naar willen doen. Ook zijn discipelen vragen zich af of dit wel goed zal gaan. Maar er zal ook zaad in goede aarde vallen, 100, 60 of 30voudig. Honderd is extreem veel, onmogelijk. Zestig is ook zeer veel, dertig is al mooi. De opbrengst is het Koninkrijk van God. Dat gaat al ons voorstellingsvermogen te boven. Ook in de vroege kerk werd er over deze woorden nagedacht. Er was christenvervolging en er was – ook toen al – kerkverlating. Toen was het al niet veel anders dan het nu is. Bij zaad dat op de weg is gestrooid komt het kwaad. Bij ieder die het woord van het koninkrijk hoort maar het niet begrijpt, komt hij die het kwaad zelf is en rooft wat in hun hart is gezaaid. Zaad dat op rotsachtige bodem is gezaaid schiet geen wortel. Als ze beproefd of vervolgd worden, dan houden ze geen stand. Het zaad dat tussen de distels is gezaaid dat zijn zij die het woord horen, maar bij wie de zorg om het dagelijkse bestaan en de verleiding van de rijkdom het woord verstikken. Het zaad dat in goede aarde valt draagt rijkelijk vrucht, honderdvoudig, zestigvoudig en dertigvoudig, en is een bemoediging om trouw te blijven. Dat is niet toegeven aan de zorgen om het bestaan en de verleiding van de rijkdom. Om goede aarde te zijn vraagt een grote inzet. Er moet geploegd worden, stenen verwijderd en distels uitgetrokken. Dat geldt voor ons maar ook voor ons kerkelijk leven. Wat in de weg staat en er niet toe doet moet verwijderd worden. God als Zaaier geeft ons de gaven van geloof, hoop en liefde en heeft die in ons uitgezaaid. Doe maar, leef je leven, probeer het goede te doen. Dat geeft aan je leven betekenis. Je mag het doen voor de toekomst die God geven zal. Zij die in tranen zaaien zullen oogsten met gejuich. Alles wat gezaaid is zal vrucht dragen. Honderdvoudig, zestigvoudig en dertigvoudig. Meer dan wij voor mogelijk houden. Na het amen van de preek worden van lied 836 vier verzen gezongen.
Bij binnenkomst staat er de volgende mededeling op het scherm. ‘Orde voor de ochtenddienst – Zondag 13 juli 2014 – Zuiderkerk te Aalten’ waarna vier namen volgen. Die van de voorganger, de organist is Gerard Wesselink, de koster is Ger-Jan Voerman en de beamer wordt aangestuurd door Gerrit Bussink. Er staat dus niet ‘Welkom in deze dienst …’, direct na binnenkomst van de kerkenraad heet ouderling Reinier Demkes de kerkgangers welkom. Het Glorialied is lied 303. Dat staat in veel te kleine letters op het scherm, ik denk aan een verrekijker maar die heb ik niet bij de hand. In de hal staat de mededeling: ‘In deze dienst hoeft het liedboek niet te worden gebruikt’. Enkele kerkgangers hebben een vooruitziende blik en kunnen wel meezingen. De dominee heeft het ook in de gaten en zegt nadat het lied gezongen is: ‘Volgens mij moest u wel goede ogen hebben’. Wanneer de dominee vraagt of de kinderen naar voren willen komen geven vijf daaraan gehoor. De dominee heeft wat meegenomen. Hij pakt een hand vol aren en vraagt wat dit is. De dominee heeft het opgezocht op internet, ‘er zitten vast wel boeren in de zaal’. Dit is gerst. ‘En dit is volgens mij rogge’, mijn buurman – boer – roept direct: ‘Dat is ook gerst’ (en volgens mij ook). Weet je hoeveel korrels erin zitten? De dominee heeft geteld, 27. Als je een korreltje in de grond stopt kunnen er veel nieuwe korrels uit groeien. Dat is net als je iets voor een ander doet dat heel veel kan opleveren. De kinderen gaan hierna naar de neven dienst. De liturgie van de dienst is te vinden op de website van de Prot. Gem. Aalten onder ‘Brief voor de zondag’, zie: www.kerkvenster.nl