Vieren en verbinden

Een dienst op twee plekken tegelijk, dat is wat er vanmorgen op de startzondag van de Protestantse Gemeente Aalten gebeurt. Het grootste deel van de kerkgangers zit in de kerkzaal, het andere deel zit in een tent buiten. Door twee predikanten, ds. Aya Yntema en ds. Hendrik Jan Zeldenrijk, wordt de ene dienst vanaf twee kansels geleid. De kerkgangers horen en zien hetzelfde met behulp van de modernste audiovisuele middelen. Een knappe prestatie. Na de dienst hoor ik van een enkeling een kritische opmerking maar over het geheel genomen is er tevredenheid over de dienst. Dat is ook mijn mening, de vele vrijwilligers die dagen bezig zijn geweest met het opzetten van de tent en het leggen van de verbindingen verdienen veel lof. Ze zijn er in geslaagd om dat wat in de tent gebeurt goed te volgen is in de kerkzaal en omgekeerd. Op een uitzondering na, daarover straks meer. De dienst bestaat uit drie delen. De voorbereidingen, de dienst zelf en het samenzijn van de gemeente na de dienst. De voorbereidingen zijn voor de kerkgangers onzichtbaar geweest, zijn intensief geweest en hebben een goed resultaat voortgebracht. Aan de dienst werken de Cantorij en The A-Company mee als koren, Gerard Wesselink bespeelt het orgel. Ger-Jan Voerman en Erik Bekkers zijn vanmorgen de gastheren en doen dienst als koster. Ouderling Henri van Eerden verwelkomt vanuit de tent de kerkgangers. Ds. Yntema spreekt vanuit de kerk Groet en bemoediging uit en gaat voor tijdens het Kyriegebed. Vanuit de tent roept ds. Zeldenrijk de kinderen op naar voren te komen en zegt dat ze iets gaan doen met als thema verbinden. De eerste lezing uit de Bijbel is een gezongen vorm, de Cantorij zingt Psalm 100. Ds. Zeldenrijk memoreert dat er a.s. woensdag een nieuwe Bijbelvertaling uitkomt. Dat is de Bijbel in gewone taal. Daaruit leest hij Matteüs 20:1-16, de gelijkenis van de arbeiders in de wijngaard, met aan het slot de volgende tekst: “13 De eigenaar zegt tegen één van die mannen: ‘Beste vriend, ik heb jullie niet oneerlijk behandeld. We hadden toch het normale loon afgesproken? 14 Ga rustig naar huis met je geld. Ik wilde de mannen die het laatst kwamen, net zo veel geven als jullie. 15 Het is mijn geld. Ik mag ermee doen wat ik wil. Waarom zijn jullie jaloers als ik anderen goed behandel?’ 16 Zo zal het gaan in de nieuwe wereld. Mensen die nu het laatst komen, zullen dan vooropgaan. En mensen die nu het eerst komen, komen dan achteraan.” Zijn overdenking begint ds. Zeldenrijk met op te merken dat deze gelijkenis altijd spanning heeft gegeven in de uitleg. Want loon naar werken is zo logisch, daar zijn we mee opgegroeid. In de gelijkenis voel je de spanning komen. Die voelen we als we in aanraking komen met de liefde van God die grenzeloos is. Jezus vertelt de gelijkenis nadat Petrus heeft gevraagd wat het ons loont om U (Jezus) te volgen. De arbeiders in de wijngaard worden ingehuurd op verschillende momenten van de dag. Aan het eind van de dag krijgen ze hun loon. Zij die het laatst zijn gaan werken het eerst zodat zij die de hele dag gewerkt hebben goed kunnen zien wat de laatsten krijgen. Ze krijgen allen even veel. Het telt niet hoe lang je gewerkt hebt, het telt dat je gekomen bent. Voor wie het daar niet mee eens is volgt er direct een terechtwijzing. Jezus zoekt verbinding tussen de mensen die aan het begin van de dag aan het werk gingen en hen die aan het eind van de dag dachten dat hun kansen voorbij waren. En toch wringt het. Loon naar werken, voor wat hoort wat. Dat vinden we vanzelfsprekend, ja rechtvaardig. Maar hier geldt om het in goed Nederlands te zeggen: Last but not least. Iedereen mag delen in Gods liefde en genade. God laat zijn liefde en genade niet afhangen van onze inspanningen. Wij komen niet los van de gedachte dat we zelf iets af of toe kunnen doen aan de liefde van God. Door ons in te zetten voor de kerk, door vroom te leven, door eerlijk te zijn in ons dagelijks leven, door toewijding in ons werk, etc. We kunnen Gods liefde niet vergroten. En als je het daar niet mee eens bent, krijg je een terechtwijzing. Gods liefde is de verbindende factor. Verschillen tussen mensen zijn en blijven er, het gaat er om dat we ze zien in hun mens zijn. Zo zijn we met elkaar verbonden door de onvoorwaardelijke liefde van God, zo zullen we ook naar elkaar omzien. Ook in onze kerkelijke gemeente. Daarin is het onrustig, we gaan een onrustig jaar tegemoet. Er is zoveel aan de hand, moeten die veranderingen allemaal? Het gaat om de vraag hoe we in een veranderende wereld gemeente van Christus kunnen zijn. Het is een zoektocht, we geloven dat we het kunnen. Juist ook voor hen die op afstand van de kerk zijn gekomen en voor hen die de hoop op verandering hebben opgegeven. Binnen en buiten onze gemeente mogen we getuigen van Gods liefde als de dragende kracht in ons leven. Na het amen wordt lied ‘samen op weg, zoekend naar liefde, naast ieder ander willen staan’ gezongen. Dan gebeurt er iets in de tent dat in de kerk moeilijk te volgen is. Er klinkt gelach vanuit de tent. ‘Speelt het orgel nog niet?’, zegt ds. Zeldenrijk vragend. ‘Er loopt hier een hond rond en de wonderen zijn de wereld nog niet uit want ik ben gewoon doorgegaan met de preek’. Nog meer gelach is vanuit de tent hoorbaar, de kerkgangers in de kerkzaal van de Zuiderkerk begrijpen er niets van. (Wat is er gebeurd? Tijdens de preek van ds. Zeldenrijk liep een grote hond de tent binnen. Het is algemeen bekend dat ds. Zeldenrijk voor een kleiner exemplaar al een blokje om fietst. De eigenaar van de hond kwam de tent ook binnen lopen en probeerde zijn hond aan de lijn te krijgen. Hij liep tegen zijn hond pratend de tent door, de dominee ging gewoon verder met zijn verkondiging. Toen de man de hond eindelijk weer aangelijnd had verdween hij door de spleet waardoor hij gekomen was. Toen de preek was afgelopen konden de kerkgangers in de tent het niet meer houden en gaven ruimte aan hun hilariteit). Voordat de dienst van gebeden en gaven begint heeft ds. Yntema een blijde mededeling namens de kerkenraad die met vreugde meedeelt dat als pastoraal zorgmedewerker in de wijk Dale ds. Wilma Onderwaater is benoemd. Spontaan applaus breekt uit. Ook het team van predikanten is blij dat ds. Onderwaater weer in hun midden is. Zij gaat vanmorgen voor in Pronsweide en kan hier helaas vanmorgen niet zijn. De dank- en voorbeden worden uitgesproken door ds. Yntema en door Reinier Demkes gevolgd door stil gebed en afgesloten met het Onze Vader dat door de cantorij wordt gezongen. Dan komen de kinderen terug in de kerk. Ze leggen wat op de grond in het pad naar de preekstoel. Ds. Yntema loopt er naar toe en raapt het op. Het is een door de kinderen gemaakt touw, een lang touw. Het loopt door tot in de tent. Als fotograaf van dienst volg ik het touw en kom zo in de tent. Het touw loopt van lezenaar tot lezenaar. ‘Zo zijn wij met elkaar verbonden’, zegt ds. Yntema. En wij zijn ook verbonden met de landelijke kerk want de liturgie is afkomstig van de landelijke kerk. Tijdens de collecte zingt A-company een paar liederen. Ons slotlied is lied 416. ‘Een jaar geleden nog onbekend in de kerk, nu reeds is het een veel gezongen lied’, aldus ds. Yntema. ‘Ga met God en hij zal met je zijn, jou nabij op al je wegen met zijn raad en troost en zegen’. Ds. Yntema spreekt de zegen uit, waarna de kerkgangers beginnen aan het derde deel van deze startzondag. Zowel in de hal als buiten wordt koffie, thee of een glaasje fris geschonken. De kerk doet er vandaag niet een klein koffieleutje bij maar een stroopwafel en een groot koekje. De commissie ‘Kerk en Israël’ heeft aan de zijwand naast de ingang een groot aantal posters opgehangen om aandacht te vragen voor het werk van de commissie. Overal staan of zitten mensen met elkaar te praten. De meesten staan buiten. De temperatuur is inmiddels wat opgelopen zodat het buiten goed toeven is. Kinderen kunnen in de klokkentoren klauteren en zich via een kabel laten afdalen naar de grond. Dat is populair. Tegen de klokkentoren is ook een klimwand gemonteerd. Kinderen worden eerst vastgemaakt aan een kabel en mogen dan recht omhoog klauteren. Ook populair bij de kinderen. Ds. Zeldenrijk ziet mij foto’s maken. Wanneer ik me via de kabel naar beneden laat zakken is hij bereid een foto van mij te maken, is zijn voorstel. Ja, ja. Er zijn meer kinderspelen. Er wordt driftig gesjoeld, kinderen laten zich schminken en er is een luchtkussen. De kerkgangers nemen de tijd om te genieten van deze manier om met elkaar gemeente te zijn.